Chuyển nhượng mùa đông: Erling Haaland sẽ đến M.U thay Cristiano Ronaldo vì có HLV Ralf Rangnick?
Sau thông tin úp mở từ CEO Tim Cook, Apple vừa chính thức trình làng bản kế nhiệm của iPad Air thế hệ thứ sáu. So với bản tiền nhiệm, iPad Air mới là bản nâng cấp lớn về thông số. Model 2025 chạy chip M3, hỗ trợ trí tuệ nhân tạo Apple Intelligence. Mặc dù không trang bị con chip hiện đại nhất (M4), Apple cho biết iPad Air mới vẫn mạnh gấp đôi bản dùng chip M1 và A14 Bionic. Trong thông tin gửi báo chí, Apple không trực tiếp so sánh sức mạnh của máy tính bảng mới với bản tiền nhiệm, ra mắt chưa đầy một năm. iPad Air mới có bốn màu gồm xám, xanh dương, tím và vàng. Người dùng có thể tùy chọn hai phiên bản kích thước màn hình 11 inch hoặc 13 inch. Cả hai dùng màn hình Retina với lớp phủ chống phản chiếu và True Tone. Riêng bản 13 inch có độ sáng 600 nit, theo công bố của Apple. Máy vẫn có các tùy chọn về kết nối Wi-Fi hoặc 5G. Các thông số kỹ thuật khác không được Apple nhắc đến nhiều. Model này gần như không quá khác biệt về ngoại hình so với bản tiền nhiệm.Tại Việt Nam, iPad Air dùng chip M3, bản 128 GB có giá khởi điểm từ 16,9 triệu đồng cho bản 11 inch. Bản 13 inch có giá từ 22,5 triệu đồng. Phiên bản đắt nhất dùng bộ nhớ 1 TB, kết nối 5G, giá 39,9 triệu đồng. Máy hỗ trợ bút Apple Pencil Pro (giá 3,5 triệu đồng) và Apple Pencil (giá 2,1 triệu đồng). Ngoài ra Apple cũng giới thiệu thêm phụ kiện cho iPad Air là Magic Keyboard. Bàn phím mới có giá từ 8,2 triệu đồng. Phụ kiện này bổ sung hàng phím chức năng và bàn di chuột được thiết kế lớn hơn.Theo The Verge, iPad Air là dòng máy tính bảng đặc thù trên thị trường. Đôi khi nó là sản phẩm hấp dẫn bậc nhất trong dòng thiết bị của Apple khi kết hợp hoàn hảo giữa giá thành và hiệu năng. Đôi khi nó lại là lựa chọn khó khăn với người dùng. Với việc nâng cấp con chip M3 nhưng không tăng giá, Apple dường như đang tìm cách giúp người mua bớt băn khoăn hơn khi chọn mua dòng iPad Air.Trong khi đó, Bloomberg cho rằng model mới là bản sửa đổi nhanh chóng của dòng Air, ra mắt chưa đầy một năm. Apple muốn tận dụng đà tăng trưởng mạnh của iPad trên thị trường. Hãng gần như không có đối thủ trong ngành máy tính bảng, do đó việc nâng cấp iPad Air chủ yếu để chạm đến nhóm khách hàng còn đang do dự.Tuy nhiên, sự ra mắt liên tục của iPad Air cũng phần nào cho thấy Apple vẫn mắc kẹt trong câu hỏi kéo dài hai thập kỷ: iPad thực sự dùng để làm gì? iPad Air vừa ra mắt trông như một bản nâng cấp mạnh mẽ, nhưng nói về trải nghiệm người dùng, không phải lúc nào nó cũng mang đến những khác biệt rõ ràng. Về ngoại hình, model này càng không nổi bật. Nhiều người thậm chí đặt câu hỏi vì sao Apple không trang bị con chip mới nhất (M4) cho iPad Air mà chỉ dừng lại chip M3? Với những người lần đầu mua iPad, đây có thể vẫn là lựa chọn khó nhưng với những người muốn nâng cấp từ một iPad đời cũ, iPad Air chạy chip M3 vẫn là bước tiến lớn về thông số kỹ thuật trong khi giá không tăng.Bom tấn được quan tâm hơn cả là MacBook Air thế hệ mới vẫn chưa được Apple giới thiệu. Laptop thế hệ mới của hãng có thể được trang bị chip M4, tương tự iPad Pro, MacBook Pro, iMac và Mac mini ra mắt trước đó. Theo giới phân tích, nếu trang bị chip M4 cho MacBook Air, Apple cho thấy họ đang ưu tiên nâng cao hiệu suất cho dòng máy tính xách tay trong bối cảnh thị trường cạnh tranh khốc liệt.UBND TP.HCM đồng ý tách Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa thành 2 trường
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
Lương cơ sở tăng từ ngày 1.7, mức đóng BHYT của học sinh, sinh viên thế nào?
Ngày 18.1, đại diện Phòng CSGT Công an TP.HCM cho biết đã mời làm việc với các bên liên quan, thu thập tài liệu điều tra, làm rõ và bác bỏ thông tin không chính xác về việc xe đầu kéo thắng gấp do đèn tín hiệu chuyển đột ngột, gây sự cố rơi sắt xuống đường làm người dân bị thương.Theo CSGT TP.HCM, trước đó, thông tin phản ánh từ một số trang mạng xã hội và bài viết trên trang online của một số báo cho rằng khoảng 10 giờ 30 phút ngày 16.1, một tài xế chạy xe đầu kéo kéo theo sơ mi rơ moóc chở các tấm sắt, thép trên tuyến QL1, hướng từ trạm thu phí An Sương - An Lạc đi ngã tư An Sương. Khi xe đầu kéo đến gần giao lộ QL1 - Liên khu 4 - 5, do thấy đèn tín hiệu giao thông chuyển đột ngột sang đỏ nên thắng gấp dẫn đến các tấm sắt chở trên sơ mi rơ moóc đổ xuống đường gây thương tích cho người điều khiển xe máy đang chạy gần bên hông, gây bức xúc dư luận.Lực lượng CSGT TP.HCM xác định thông tin nói trên là sai sự thật. Cụ thể, tại thời điểm xảy ra vụ việc, tuyến QL1 (đoạn đi qua địa bàn Q.Bình Tân) rất đông phương tiện do nhu cầu đi lại, vận chuyển hàng hóa, hành khách tăng cao. Do đó, chiến sĩ CSGT thuộc Đội CSGT Phú Lâm được tăng cường tại giao lộ đã điều chỉnh hệ thống đèn tín hiệu giao thông từ tự động sang thủ công do CSGT bấm nút điều khiển. Khi điều khiển chế độ thủ công thì đèn tín hiệu giao thông cũng thực hiện theo nguyên tắc từ xanh sẽ chuyển nhấp nháy sang vàng từ 3 - 5 giây sau đó mới chuyển sang đỏ. Do đó, không có hiện tượng đèn tín hiệu giao thông từ xanh chuyển sang đỏ đột ngột làm tài xế không kịp "trở tay" phải thắng gấp gây ra sự cố trên.Sau sự cố trên, Đội CSGT Phú Lâm đã nhanh chóng tăng cường thêm lực lượng đến để giải quyết vụ việc. Tài xế điều khiển xe đầu kéo đã báo về cho chủ doanh nghiệp để điều động xe cẩu đến đưa các tấm thép lên lại sơ mi rơ moóc để di chuyển ra khỏi khu vực, tránh gây ùn tắc cục bộ tại giao lộ. Nam tài xế cho hay, khi chạy xe đầu kéo đến gần giao lộ QL1 - Liên khu 4 - 5, do không chú ý nhìn đèn từ trước, nên khi đến gần giao lộ thì đã thấy đèn chuyển từ vàng sang đỏ nên vội vàng thắng gấp làm cho hàng hóa trên xe bị trượt rơi xuống đường.Thiết bị giám sát hành trình trên xe đầu kéo cho thấy, trước thời điểm gây ra sự cố trên, khi đến gần giao lộ, tài xế đã cho xe chạy với tốc độ 42 km/h, theo xu hướng tăng tốc qua giao lộ. Khi đến giao lộ thì mới nhận thấy đèn đã chuyển từ vàng sang đỏ không kịp vượt qua nên đã thắng gấp.Trong khi đó, hàng hóa trên xe là các tấm thép lớn, nặng lại không được chằng buộc đảm bảo an toàn theo quy định. Do đó, khi xe thắng gấp, hàng hóa trên sơ mi rơ moóc đã bị trượt theo lực quán tính làm rơi đổ hàng hóa xuống đường gây nguy hiểm cho các phương tiện xung quanh. Rất may khi trượt đổ hàng hóa xuống đường đã không gây thương tích trực tiếp cho những người xung quanh.Tuy nhiên, một người điều khiển xe máy chạy phía sau do thấy tình huống nguy hiểm phía trước nên đã thắng gấp và tự té ngã dẫn đến bị thương nhẹ ở chân (không phải do bị các tấm sắt thép va chạm hoặc bị đè lên gây thương tích nặng như một số báo và các trang mạng xã hội dẫn lại tin).Sau vụ việc, Đội CSGT Phú Lâm đã làm việc các bên có liên quan. Người điều khiển xe máy bị té ngã không yêu cầu bồi thường. Đội CSGT Phú Lâm hiện đang tạm giữ xe đầu kéo và các giấy tờ có liên quan đến người và phương tiện để tiếp tục làm rõ nguyên nhân và các lỗi do tài xế gây ra sau vụ việc để xử phạt cũng như thông tin cảnh báo chung cho tài xế khi điều khiển xe chở hàng hóa rời, hàng hình trụ có mức độ nguy hiểm cao khi lưu thông trên đường.
Tiến vào hiệp quyết định, 2 đội vẫn tiếp tục chơi giằng co. Khi trận đấu chỉ còn 30 giây, tỷ số là 83-83. Vào những giây cuối, Madarious Gibbs (Nha Trang Dolphins) bỏ lỡ đến 2 cơ hội kết thúc trận đấu trên vạch ném phạt một cách khó tin nên 2 đội phải bước vào hiệp phụ. Chung cuộc, Nha Trang Dophins giành chiến thắng nghẹt thở trước Saigon Heat với tỷ số 99-95. Nha Trang Dolphins trở thành đội thứ 2 (sau á quân Hanoi Buffaloes) ở VBA mùa này có thể đánh bại được đương kim vô địch Saigon Heat.
Có một nơi được mệnh danh là 'thảo nguyên Thụy Sĩ giữa lòng Hà Giang'
Chiều tối 20.1, lãnh đạo UBND TP.Quảng Ngãi (tỉnh Quảng Ngãi) thông tin, trên địa bàn xã Tịnh Khê (TP.Quảng Ngãi) vừa xảy ra vụ nổ pháo tự chế, khiến một học sinh tử vong. "Theo xác minh ban đầu của cơ quan chức năng, trong quá trình nạn nhân tự chế pháo tại nhà thì sự cố xảy ra", vị lãnh đạo này cho biết thêm.Theo đó, khoảng 14 giờ 45 cùng ngày, tại nhà ông Đỗ Văn Đường ở xóm Khê Hiệp, thôn Mỹ Lại, xã Tịnh Khê xảy ra vụ nổ pháo, người dân địa phương phát hiện em Đ.M.A (18 tuổi) bị thương nên đưa đến cấp cứu tại bệnh viện. Tuy nhiên, do vết thương quá nặng, A. đã tử vong trên đường đi cấp cứu. Tại hiện trường, pháo nổ khiến các vật dụng phía sau nhà ông Đường văng tứ tung, có một số mảnh vỡ từ chậu, bìa các tông và quần áo.Những ngày gần Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, nhiều vụ tai nạn thương tâm do pháo nổ tự chế xảy ra, gây lo lắng trong dư luận. Nguyên nhân chủ yếu là do các em học sinh tò mò và học theo các video hướng dẫn trên mạng xã hội. Những vụ tai nạn này không chỉ gây thương vong mà còn khiến nhiều người hoang mang, dù đã có cảnh báo từ cơ quan chức năng. Trước tình hình trên, Công an TP.Quảng Ngãi thường xuyên tuyên truyền các quy định của pháp luật và cảnh báo về mức độ nguy hiểm của các loại pháo nổ, đồng thời vận động người dân trong việc giao nộp vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo.